Kontent qismiga oʻtish

RQ-11 Raven

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
RQ-11 Raven
RQ-11 Raven uchuvchisiz aparatining parvozdagi surati
Rol {{{type}}}
Ishlab chiqaruvchi AeroVironment
Birinchi parvoz 2001-yil oktyabr
Kirish 2003-yil May
Status Faol xizmatda
Asosiy foydalanuvchi AQSh qurolli kuchlari
Ishlab chiqarilgan 2004–yildan hozirga qadar
Seriya nomer 19,000+
ishlab chiqilgan joyi FQM-151 Pointer

AeroVironment RQ-11 Raven – kichik qoʻlda uchiriladigan, masofadan boshqariluvchi uchuvchisiz uchish apparati (yoki SUAV[1]). Qoʻshma Shtatlar harbiylari uchun ishlab chiqilgan, ammo ushbu apparatni hozirda koʻplab boshqa mamlakatlar harbiy kuchlariga qabul qilgan.

RQ-11 Raven dastlab 1999-yilda FQM-151 sifatida taqdim etilgan, ammo 2002-yilda umumiy koʻrinishi boʻyicha kengaytirilgan FAI toifasidagi F1C free flight modelidagi samolyotga[2], yaʼni hozirgi koʻrinishiga aylandi. Samolyot qoʻlda ishga tushiriladi. RQ-11 Raven10 km masofagacha ucha oladi. U taxminan er sathidan 150 m balandlikda va oʻrtacha dengiz sathidan 4500 m dan yuqorida parvoz qilishga qodir. Uchish tezligi 45–100 km/soat[3].

Dizayni va ishlab chiqish

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Raven RQ-11B UAS AeroVironment tomonidan hozirgi kungacha ishlab chiqariladi. Samolyot 2005-yilda AQSh armiyasining SUAV dasturining gʻolibi boʻlgan va 2006-yilda toʻliq ishlab chiqarishga (FRP) oʻtgan. Koʻp oʻtmay, u AQSh dengiz piyodalari va AQSh havo kuchlari tomonidan davom etayotgan FPASS dasturi uchun qabul qilingan. Shuningdek samolyot boshqa koʻplab mamlakatlarning harbiy kuchlariga ham qabul qilingan (pastga qarang). Bugungi kunga qadar butun dunyo boʻylab mijozlarga 19 000 dan ortiq Raven samolyotlari yetkazib berilgan.

Raven yerosti stansiyasidan masofadan boshqarilishi yoki GPS yoʻnalish nuqtasi navigatsiyasi yordamida butunlay avtonom missiyalarni amalga oshirishi mumkin. Unga bitta tugmani bosish orqali darhol orqaga qaytishga buyruq berish mumkin. Standart missiya yuklamalari CCD rangli video kameralar va infraqizil tungi koʻrish kamerasini oʻz ichiga oladi[ iqtibos kerak ]

Askar Iroqda Ravenni uchirishga tayyorlanmoqda

RQ-11B Raven taxminan 1,9 kg ogʻirlikka ega, 60-90 daqiqa parvozga chidamliligi va samarali ishlash radiusi taxminan 10 km ga teng[4].2015-yil oʻrtalarida AQSh dengiz piyodalari korpusi Harris korporatsiyasining kichik xavfsiz maʼlumotlar havolasini (SSDL) sinovdan oʻtkazdi, u dengiz piyodalari uchun radio aloqani taʼminlab beradigan kichik qurilma hisoblanadi.


2015-yil avgust oyida Raven sensorlarini yangilashni boshladilar. Raven Gimbal – bu 360 daraja aylanish burchagiga ega aylanadigan kamera boʻlib, u qoʻzgʻalmas kameradan koʻra ancha samarali hisoblanadi, chunki qoʻzgʻalmas kamera orqali atrofni kuzatish uchun qurulmani yoʻnalishini oʻzgartirish yaʼni manyovr qilishga toʻgʻri kelar edi.

Ravenni uchirish jarayoni
  • RQ-11A Raven A (endi ishlab chiqarilmaydi)
  • RQ-11B Raven B
  • CU-173 Raven B – Kanada Qurolli Kuchlari uchun versiyasi[5]
  • Solar Raven

Raven Amerika Qoʻshma Shtatlari armiyasi, havo kuchlari, dengiz piyodalari korpusi va maxsus operatsiyalar qoʻmondonligi tomonidan qoʻllanadi. Bundan tashqari, xorijiy mijozlarga Avstraliya, Estoniya, Italiya, Daniya, Ispaniya va Chexiya kiradi. 2012-yil boshidan boshlab 19 000 dan ortiq samolyotlar joʻnatilgan. Bugungi kunda Raven eng keng tarqalgan uchuvchisiz uchish apparati hisoblanadi[6].

Harbiy AeroVironment RQ-11 Ravendan foydalanuvchi davlatlar (xaritada koʻk rangda belgilangan).

Iroqdagi Britaniya kuchlari Raven uskunasidan foydalangan.[7] Daniya qirollik armiyasi 2007-yil sentyabr oyida 12 ta Raven tizimini sotib olgan.

2011-yil iyun oyida AQSh shimoliy va sharqiy Afrikadagi aksilterror harakatlar uchun 145,4 million dollarlik yordam taklifini e'lon qilgan[8], jumladan, Uganda va Burundi kuchlari tomonidan Somalida davom etayotgan Afrika Ittifoqi tinchlikparvar missiyasi doirasida foydalaniladigan to'rtta Raven tizimi[9]. Qo'shma Shtatlar, shuningdek, Ukraina qurolli kuchlariga noma'lum miqdordagi Raven yetkazib berish niyatida ekanligini e'lon qilgan[10].

Joriy operatorlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Avstraliya bayrogʻi Avstraliya
Kanada bayrogʻi Kanada
Chexiya bayrogʻi Chexiya
Estoniya bayrogʻi Estoniya
Vengriya bayrogʻi Vengriya
Saudiya Arabistoni bayrogʻi Saudiya Arabistoni
Buyuk Britaniya bayrogʻi Birlashgan Qirollik
  • Britaniya qurolli kuchlari
AQSH bayrogʻi AQSh
Oʻzbekiston bayrogʻi Oʻzbekiston
Yaman bayrogʻi Yaman

Texnik xususiyatlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Qanot kengligi: 1,37 m
  • Uzunlik: 0,91 m
  • Ogʻirligi: 1,9 kg
  • Dvigatel: Aveox 27/26/7-AV elektr motori
  • Kruiz tezligi: taxminan. 18.64 mph (30.00 km/h)
  • Diapazon: 10 km
  • Chidamlilik: taxminan 60–90 daqiqa
  1. „Archived copy“. 2015-yil 19-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 14-mart.
  2. Tomlinson. „Gunfighter debuts Raven“. IIMEF, Official Site US Marine Corps, 2nd Light Armored Reconnaissance Bn (2008-yil 14-may). Qaraldi: 2010-yil 23-fevral.
  3. „RQ-11 Raven“. Army-technology.com. 2011-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 9-oktyabr.
  4. „RQ-11 Raven datasheet“. AeroVironment. 2010-yil 3-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 8-fevral.
  5. Pole. „Blackjack: Army hits 21 with new ace in the sky“. canadianarmytoday.com (2017-yil 4-dekabr). Qaraldi: 2021-yil 15-oktyabr.
  6. „Gallery: The Complete UAV Field Guide; Current: RQ-11B Raven (AeroVironment)“. Popular Science (2010-yil 23-fevral). 2010-yil 30-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 1-mart.
  7. „US Raven "loan" to MoD“. UAV News (2006-yil 3-oktyabr). 2006-yil 14-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2006-yil 30-oktyabr.
  8. „New Bird of Prey Hunts Somali Terrorists: Raven Drones“. Wired. June 27, 2011. July 1, 2011da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 2011-07-07.
  9. Baldor, Lolita C.; Pickler, Nedra. „US to Send Ukraine Drones, More Aid, but No Lethal Weapons“. ABC News. Associated Press (2015-yil 11-mart). 2015-yil 24-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 11-mart.
  10. Exclusive: U.S.-supplied drones disappoint Ukraine at the front lines (Wayback Machine saytida 2017-07-22 sanasida arxivlangan) - Reuters.com, 22 December 2016
  11. „www.defensenews.com/article/20140513/DEFREG02/305130034/Canadian-Army-Navy-Develop-Ambitious-Plans-AF-Fights-Delays“. www.defensenews.com (2014-yil 13-may). 2014-yil 18-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 14-may.
  12. „Czech military to buy two MUAVs for Afghanistan“. ČTK (Czech Press Agency, www.ctk.cz) (2009-yil 2-oktyabr). 2011-yil 6-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 2-oktyabr.
  13. „Titkos műveleti térképet leplezett le a köztévé?“ (2015-yil 21-sentyabr). 2015-yil 1-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 21-sentyabr.
  14. „Uzbekistan Receives RQ-11 UAV“. Forecast International (2018-yil 12-sentyabr). 2018-yil 14-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 12-sentyabr.
  15. „Uzbekistan; Army Receives RQ-11 UAV“. Defence Market Intelligence (2018-yil 17-sentyabr). 2018-yil 17-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 17-sentyabr.
  16. Mitzer. „The Oryx Handbook of Pre-war Yemeni Fighting Vehicles“. Oryx (2015-yil 20-sentyabr).